Тәуелсіздік күні қалай пайда болды?
Қазақстанның Тәуелсіздік күні — ел тарихындағы ең маңызды күндердің бірі.
Бұл мереке Қазақстан Республикасының тәуелсіздігін жариялаған күн — 1991 жылғы 16 желтоқсанның маңызын көрсетеді. Бірақ тәуелсіздікке жету жолы бірнеше тарихи кезеңдерді қамтиды. Төменде біз осы күннің қалай пайда болғанын кезең-кезеңмен қарастырамыз.
Кеңес Одағы кезеңі (1917-1991)
Қазақстанның тәуелсіздікке жолы Кеңес Одағының құрамында басталды. Кеңес үкіметінің кезінде Қазақстан автономиялы республика ретінде қалыптасып, бірнеше рет мемлекеттік құрылым өзгерістерін бастан өткерді. Қазақстанда бұл кезеңде ұлттық мәдениет пен тілдің дамуы шектеліп, большевиктер билігі елдің экономикалық және әлеуметтік құрылымын түбегейлі өзгертті.
1917 жылғы Ақпан және Қазан революциялары Қазақстанда да әсерін тигізіп, көптеген ұлттық қозғалыстардың басталуына себеп болды. Алайда Кеңес Одағы құрамында Қазақстанда тәуелсіздікке ұмтылу мүмкіндігі болмады.
Тәуелсіздікке жету жолындағы қозғалыс (1986-1991)
1980-1990 жылдар аралығында Қазақстанда ұлттық тәуелсіздікке деген талаптар күшейе түсті. 1986 жылы Алматы қаласында болған Желтоқсан оқиғасы осы күрестің көрінісі болды. Студенттердің өз құқықтары мен ұлттық мәдениетті қорғауға деген ұмтылысы, сондай-ақ қазақ тілі мен тәуелсіздік үшін күресі, Қазақстандағы тәуелсіздікке деген ұмтылысты жандандырып, қоғамдық сананы өзгертуге ықпал етті.
Кеңес Одағының соңғы жылдарында Михаил Горбачевтің жүргізген қайта құру саясаты халық арасында демократиялық өзгерістер мен бостандық талаптарын туғызды. Қазақстанда да осы өзгерістерге қолдау білдірушілер пайда болды.
Тәуелсіздік жариялануы (1991 жылы 16 желтоқсан)
1991 жылдың 16 желтоқсанында Қазақстан Республикасының Жоғарғы Кеңесі өз тәуелсіздігін жариялау туралы заңды қабылдады. Бұл маңызды тарихи қадам Қазақстанның тәуелсіздігін ресми түрде таныту үшін қажет болды. Осылайша, Қазақстан тәуелсіз мемлекет ретінде дүниежүзіне танылды. Тәуелсіздікті жариялағаннан кейін ел өз егемендігін қолдауға арналған шараларды жүзеге асыра бастады.
16 желтоқсан күні Қазақстанның мемлекеттік тәуелсіздігі туралы заң қабылданған күн ретінде тарихта қалды. Бұл күн еліміздің тәуелсіздік жолындағы басты белесі болды.
Тәуелсіздік алғаннан кейінгі кезең (1991 жылдан бүгінге дейін)
Тәуелсіздік күні алғаш рет 1992 жылы атап өтілді. Осы уақыттан бастап бұл күн әр жыл сайын салтанатты түрде тойланып, ұлттық мейрамға айналды. Қазақстанның Тәуелсіздік күні — халықтың өз мемлекетін құрып, оны дамыту жолындағы еңбегінің нәтижесі болып табылады. Тәуелсіздік алғалы бері ел ішіндегі және халықаралық аренадағы экономикалық, саяси және мәдени өзгерістер еліміздің болашағына деген сенімді нығайтты.
Қазақстанның Тәуелсіздік күні — тек бір күндік мейрам емес, бұл ел тарихындағы ұлы оқиға. Қазақстанның тәуелсіздігі жолындағы күрес пен еңбек тарихы, мемлекет болашағына деген сенім мен үміт әр қазақстандықтың жүрегінде мәңгі сақталатыны сөзсіз. 16 желтоқсан — еліміздің тәуелсіздігі үшін күрескен әр азаматтың еңбегінің жемісі, ұлттық мақтаныш күні.