Әлем елдерінің тулары: тарихы, символикасы және мағынасы
Ту - ұлттық бірліктің, тарихтың және мәдениеттің символы
Әр елдің туы өзінің ұлттық тарихын, мәдениетін және символикасын көрсетеді. Туларда пайдаланылатын түстер мен белгілер әр елдің жеке құндылықтарын, саяси жүйесін және мәдени ерекшеліктерін білдіреді. Төменде бірнеше елдің туы туралы қысқаша ақпарат берілген.
Қазақстанның туы көк түсті, ол елдің кең даласын, бейбітшілігін және еркіндігін білдіреді. Тудың ортасында алтын күн мен қанатты тұлпар бейнеленген. Күн – өмір мен жарықтың символы, ал тұлпар – қазақ халқының рухын және еркіндікті сүйетін табиғатын көрсетеді. Тудың сол жақ шетінде ұлттық ою-өрнек орналасқан, бұл Қазақстанның бай мәдени мұрасын бейнелейді. Тудың түсі көк, бұл аспан мен кеңдік символы.
АҚШ туы 13 қызыл және ақ жолақтан тұрады, олар алғашқы 13 штаттың бірігуін білдіреді. Көк алаңда 50 жұлдыз орналасқан, олар АҚШ-тың қазіргі штаттарын көрсетеді. Тудың қызыл түсі батылдық пен күштілікті, ақ түс – тазалық пен әділдікті, көк түс – адалдықтың белгісі.
Ресейдің туы үш түстен тұрады: ақ, көк және қызыл. Ақ түс – елдің бейбітшілік пен бақытқа деген ұмтылысын, көк түс – адалдық пен тұрақтылықты, қызыл түс – елдің күшін және батылдығын білдіреді. Бұл түстер 1696 жылы Ресейдің бірінші императоры Петр I кезінде енгізілген. Тудың қазіргі түрі 1991 жылы қабылданды, бірақ бұл түстер Ресейдің көптеген кезеңдерінде қолданылған.
Қытайдың туы қызыл түсті, оның ортасында алтын түстес үлкен жұлдыз және оның айналасында төрт кіші жұлдыз бар. Қызыл түс – революция мен коммунистік қозғалыстың символы, ал жұлдыздар – Қытай халқының бірлігін білдіреді. Үлкен жұлдыз Қытай Коммунистік партиясының жетекшілігін көрсетсе, төрт кіші жұлдыз елдің төрт негізгі әлеуметтік класы – жұмысшылар, фермерлер, интеллигенция және әскери қызметкерлердің символы.
Өзбекстан туы көк, ақ, жасыл және қызыл түстерден тұрады. Тудың жоғарғы бөлігінде ай мен жұлдыз орналасқан, бұл Ислам дінінің символы. Көк түс – аспан мен бейбітшілікті, жасыл түс – табиғат пен өркендеуді, ақ түс – тазалық пен бейбітшілікті білдіреді. Қызыл түс елдің бірлігін көрсетеді. Тудың ортасында ақ жолақ пен көгілдір түс арқылы бейнеленген ою-өрнек Өзбекстанның мәдени мұрасын айқындайды.
Англияның туы немесе Юнион Джек, Ұлыбританияның барлық елдерінің туының бірігуін көрсетеді. Туда ағылшын, шотланд және ирландиялық кресттердің элементтері бар. Қызыл крест – ағылшындарды, ақ крест – шотландтарды, және жұлдыздар мен ирландиялық крест – ирландия халқын білдіреді. Бұл ту Ұлыбританияның барлық елдерінің бірлігін және күшін көрсетеді.
Франция туы үш вертикаль жолақтан тұрады: көк, ақ және қызыл. Көк түс – еркіндік пен теңдік, ақ түс – бауырластық, қызыл түс – революция мен халықтың еркіндігін білдіреді. Бұл түстер Француз революциясының негізгі ұстанымдарының көрінісі. Тудың қазіргі түрі 1794 жылы қабылданды.
Тудағы түстер мен белгілер әр халықтың ерекшеліктерін, құндылықтарын және тарихын көрсетеді. Бұл тулар тек мемлекеттің рәмізі ғана емес, сонымен қатар халықтың мақтанышы мен егемендігінің көрінісі.