Трамптың саяси триумфы: жаңа үкіметтің жоспары қандай?

АҚШ үкіметінің қайта құрылуына байланысты жаңа кандидаттар нақты мәселелерді шешу үшін сайланады. Қандай мәселелерге басымдық беріліп, жаңа қызметкерлер қай бағытқа көбірек күш салады? Бұл туралы Қазақстан Республикасының Баскетбол федерациясының президенті Абай Алпамысов  анықтады.

Сайлауалды науқан кезінде Дональд Трамп өзінің орындауға уәде еткен бірқатар бастамаларын жария етті. Дәл осы уәделер жаңа үкіметтің құрамына және бағыттарына елеулі әсер етеді деп санайды Абай Алпамысов.

Бұл президенттік циклде Дональд Трамптың позициясы айтарлықтай күшейді. Республикалықтар мен Трамп Вашингтондағы «триумфқа» қол жеткізді: американдықтардың көпшілігі Трампқа дауыс берді, жоғарғы палата республикалықтардың бақылауына өтті, ал төменгі палата, бәлкім, олардың қолында қала береді. Бұл, сөзсіз, мәлімделген уәделерді орындауды жеңілдетеді.

Жаңа үкіметтің саясатында қандай негізгі бағыттар басымдыққа ие болады?

Тарифтер. Трамп тарифтерді өз мақсаттарына жетудің әмбебап құралы ретінде қарастырады, және осы президенттік мерзімде олардың рөлі едәуір маңызды болады. Сайлауалды науқан кезінде ол тарифтерді жалпы 20%-ға, ал Қытайдан келетін өнімдер үшін 60%-ға арттыруға уәде берді. Кейбір елдер мен тауарларға тарифтер одан да жоғары болуы мүмкін. Тек екі дерек келтірейін: 2022 жылы Қытайдан АҚШ-қа импорт 536 миллиард долларды құрады, ал қазіргі уақытта импорт бойынша орташа тариф шамамен 2%-ды құрайды. Осы қадамдарды жүзеге асыру АҚШ қазынасын едәуір толықтыруы мүмкін.

Салықтар. Трамп бизнес пен азаматтардың салықтық жүктемесін азайтуға бағытталған бірнеше ұсыныстар жасады. Әсіресе жеке табыс салығы үшін 2017 жылы енгізілген салық жеңілдіктерін, преференциялар мен несиелерді сақтау маңызды. Сонымен қатар, ол шайпұлдарды, артық жұмыс уақытын және әлеуметтік қамсыздандырудан түсетін табыстарды салық салынатын базадан шығару туралы ұсыныс жасады. Корпоративтік салықты 21%-дан 20%-ға немесе тіпті 15%-ға дейін төмендету нарықтардың өсуіне ықпал етуде. Алайда бұл мәселелер президенттің құзыретіне кірмейді және заң шығарушы деңгейде шешілетін болады.

Реттеу және тиімділік. Трамп Байден әкімшілігі енгізген энергетика және банк саласындағы шектеулерді алып тастауға ниетті. Ол жасыл энергетика саласындағы бастамаларды қолдамайды. Бұдан бөлек, Трамп криптовалюталарға қатысты өз ұстанымын өзгертті, үкіметтің криптовалюта резервтерін жинау мүмкіндігін және қолайлы реттеу жүйесін құруды ұсынды. Бұл биткоин бағасының өсуіне әсер етті. Тиімділік департаментін Илон Маск және бұрынғы республикалық үміткер Вивек Рамасвами (кеңесші негізде) басқарады. Трамп әкімшілік жүйені реформалауға қадам жасауы мүмкін, оны Маск және басқа қолдаушылар тежегіш фактор ретінде санайды. Маңызды міндет ретінде мемлекеттік шығындарды 2 триллион долларға қысқарту қойылады.

Иммиграция. Иммиграция мәселесі өткір күйінде қалып отыр. Трамп ауқымды депортация жүргізуге уәде берді, және бұл бағытта Том Холенді маңызды лауазымға тағайындау арқылы әрекет етуде. Холен иммиграция мәселелерінде қатаң ұстанымымен танымал және демократ губернаторларға оның әрекеттеріне кедергі жасамауды ұсынды. Нарық бұл уәделерді шынайы қабылдауда: өткен аптада жеке түрме компанияларының акциялары өсті.

ФРЖ. Трамп пен Федералдық резерв жүйесінің басшысы Джером Пауэлл арасындағы қарым-қатынасты ескере отырып, Трамп 2026 жылға дейін Пауэллді ауыстыруға тырысады деп болжауға болады. Алайда, алдында тұрған ауқымды міндеттерді ескере отырып, бұл мәселені таяу уақытта күшейтпеуі мүмкін