Олимпиада ойындары — әлемдегі ең әйгілі және беделді спорттық шаралардың бірі.
Бұл ойындар тек спортшылардың бақтарын сынап қана қоймай, бүкіл әлемнің мәдениеті мен тарихын біріктіреді. Олимпиаданың тарихы ежелгі Грекиядан басталады, алайда оның бүгінгі жағдайына жету үшін көптеген ғасырлар мен өзгерістерді қажет етті.
Ежелгі Олимпиада ойындары
Олимпиада ойындарының тарихы біздің дәуірімізге дейінгі VIII ғасырдан басталады. Ежелгі Грекияның Олимпия қаласында алғаш рет спорттық жарыстар ұйымдастырылған. Бұл ойындар Зевс құдайына арналған ғибадат ретінде басталып, әр төрт жыл сайын өткізілген. Ежелгі Олимпиадада тек ер адамдар қатысқан, ал әйелдердің қатысуына тыйым салынған. Бұл жарыстарда әртүрлі спорт түрлері өткізілген, оның ішінде жүгіру, күрес, пентатлон, атты жарыстар мен соғыс өнерлері болған.
Ежелгі Олимпиада ойындары 12 ғасыр бойы үздіксіз өткізіліп тұрды. Бірақ біздің дәуірімізге дейінгі 393 жылы Рим императоры Феодосий І Олимпиада ойындарын христиан дініне кедергі келтіретін деп санап, оларды тоқтатқан.
Жаңа Олимпиада ойындарының басталуы
Олимпиада ойындарының қайта жаңғыртуы XIX ғасырда басталды. Француз бароны Пьер де Кубертен Олимпиаданы қайта ұйымдастыруды ұсынды. Оның бастамасымен 1896 жылы Афиныда алғашқы заманауи Олимпиада ойындары өтті. Бұл ойындарда тек 13 елдің спортшылары қатысып, 43 медаль жиынтығы сарапқа салынды. Кубертеннің идеясы бойынша, Олимпиада ойындары халықаралық ынтымақтастықты нығайту, бейбітшілік пен достықты насихаттау мақсатында өткізілетін болды.
Олимпиада ойындарының дамуы
Алғашқы заманауи Олимпиададан кейін Олимпиада ойындары бірте-бірте кеңейіп, әлемнің әр түрлі елдерінде өткізіле бастады. 1900 жылы Парижде Олимпиада ойындарына алғаш рет әйелдер қатысқан. Сонымен қатар, ойындар бағдарламасына жаңа спорт түрлері қосылып, Олимпиадаға қатысушы елдердің саны да артты.
XX ғасырда Олимпиада ойындары күрделі саяси және әлеуметтік өзгерістермен тығыз байланысты болды. Әр түрлі кезеңдерде Олимпиада ойындары бойкоттар мен саяси шиеленістердің тақырыбына айналды. Мысалы, 1980 жылғы Мәскеудегі Олимпиада ойындарына көптеген елдер қатыспай қалды, ал 1984 жылы Лос-Анджелестегі Олимпиадаға жауап ретінде Кеңес Одағы мен оның серіктес елдері бойкот жасады.
Қазіргі Олимпиада ойындары
Қазіргі Олимпиада ойындары жазғы және қысқы деп екіге бөлінеді. 1994 жылдан бастап жазғы және қысқы Олимпиадалар әр төрт жыл сайын өткізіледі, бірақ олар бір жылдың ішінде емес, аралығы екі жыл болуы керек. Олимпиада ойындары әлемдегі ең ірі спорттық оқиғалардың бірі және оған мыңдаған спортшылар мен миллиондаған көрермендер қатысады.
Олимпиада ойындарының бағдарламасына жаңа спорт түрлері енгізіліп, соңғы жылдары бірнеше жаңа дисциплиналар пайда болды. Мысалы, скейтбординг, серфинг, сноуборд және т.б. Бұл ойындар тек спортшылар үшін ғана емес, бүкіл әлем үшін маңызды болып отыр, өйткені олар елдер арасында өзара түсіністік пен достықты нығайтуға қызмет етеді.
Олимпиада ойындарының мәні
Олимпиада ойындары — бұл әлемнің әр түкпірінен келген халықтарды біріктіретін, халықаралық бейбітшілікті сақтауға арналған ең үлкен спорттық шара. Олимпиадаға қатысу — спортшы үшін зор құрмет, ал жеңіс — бүкіл ел үшін үлкен мақтаныш. Олимпиада ойындарының негізгі идеясы әлі күнге дейін өзгермеген — бұл спорт, әділдік, ынтымақтастық және бейбітшілік рухын насихаттау.
Олимпиада ойындарының тарихы мен дамуы бізге тек спорттың қалай дамығанын ғана емес, сонымен қатар халықаралық қоғамдастықтың өзара түсіністік, бейбітшілік пен достықты арттыру жолындағы күш-жігерін де көрсетеді.